Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút
(20 - 1 - 1785)
Kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống quân sâm lược Xiêm.
Dưới chế độ hà khắc của nhà Nguyễn, từ giữa thế kỷ XVII nhiều cuộc bạo động của nông dân nổ ra. Đặc biệt, từ năm 1776 đến 1783 phong trào nông dân do ba anh em Tây Sơn lãnh đạo đã tiến công dồn dập vào hang ổ cuối cùng của nhà Nguyễn tại Gia Định. Biết không thể chống lại Nguyễn Ánh chạy sang Băng - cốc cầu cứu quân xâm lược Xiêm.
Vốn có âm mưu chiếm đất Gia Định, lợi dụng cơ hội Nguyễn Ánh sang cầu cứu, vua Xiêm liền cử 2 tướng là Chiêu Tăng và Chiêu Sương đem 50.000 quân và 300 chiến thuyền sang xâm lược Việt Nam.
Đến giữa tháng 01 năm 1785, quân Xiêm đã chiếm được Rạch Giá, Ba Thắc, Trà Ôn, Mang Thít, Sadec, va đang đóng quân tại TRà tân, (cách Rạch Gầm khoảng 20km).
Nguyễn Huệ đưa quân đến Mỹ Tho lập bản doanh chỉ huy trận Thủy chiến.
Được dân Định Tường (Tiền Giang) cung cấp tình hình quân địch, quy luật của thủy triều, cung cấp nhân lực vận chuyển vũ khí và lương thực. Nguyễn Huệ bố trí thủy binh, pháo binh và bộ binh tại các cù lao và 2 bờ sông Mỹ Tho từ Rạch Gầm đến Xoài Mút dài khoảng 7km, rồi nhử địch vào trận địa.
Đêm 19 rạng ngày 20 tháng 01 năm 1785, địch huy động toàn bộ lực lượng tiến công vào bản doanh quân Tây Sơn tại Mỹ Tho, bị lọt vào trận địa mai phục. Pháo binh Tây Sơn bất ngờ nhả đạn, đội hình địch bị rối loạn. Quân thủy bọ của Tây Sơn xông ra tiêu diệt. Gần 50000 quân Xiêm bị chết tại trận và 300 chiến thuyền bị thiêu hủy, nhấn chìm. Nhóm tàn quân ít ỏi tìm đường trón sang Xiêm.
Đây là trận thủy chiến lớn nhất trong lịch sử của xứ Đàng Trong. Với chiến thắng này, quân dân ta đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Xiêm, giữ yên được bờ cõi phía Nam tổ quốc ta.
